Welke stoornissen vallen onder angststoornis?
Inleiding
Iedereen ervaart wel eens angst. Angst is een normale en gezonde reactie op gevaar of stress. Maar wanneer angst buitensporig, aanhoudend of niet in verhouding tot de situatie is, kan er sprake zijn van een angststoornis. Dit kan het dagelijks functioneren aanzienlijk belemmeren.
Een angststoornis is een psychische aandoening waarbij angst en zorgen zo intens zijn dat ze het dagelijks leven verstoren. Angststoornissen zijn onder te verdelen in verschillende typen, die elk specifieke kenmerken en symptomen hebben.
Soorten angststoornissen
Er zijn meerdere typen angststoornissen, waaronder:
- Gegeneraliseerde angststoornis (GAS): Een voortdurende en buitensporige bezorgdheid over alledaagse zaken, vaak zonder duidelijke reden.
- Paniekstoornis: Plotselinge, intense angstaanvallen (paniekaanvallen) die gepaard gaan met lichamelijke symptomen zoals hartkloppingen, zweten en duizeligheid.
- Sociale angststoornis: Een extreme angst voor sociale situaties of situaties waarin iemand beoordeeld kan worden door anderen.
- Specifieke fobieën: Een intense en irrationele angst voor specifieke objecten of situaties, zoals hoogtes, spinnen of vliegen.
- Obsessief-compulsieve stoornis (OCS): Terugkerende, opdringerige gedachten (obsessies) en dwangmatige handelingen (compulsies) om angst te verminderen.
- Separation Anxiety Disorder: Overmatige angst om gescheiden te worden van belangrijke personen, vaak voorkomend bij kinderen, maar ook bij volwassenen.
- Selectief mutisme: Een angststoornis waarbij iemand in bepaalde sociale situaties niet kan spreken, ondanks de mogelijkheid om dat in andere situaties wel te doen.
Hypochondrie (Ziekteangststoornis)
Hoewel hypochondrie, tegenwoordig bekend als ziekteangststoornis, sterke angstklachten kent, valt deze stoornis niet onder de angststoornissen. In de DSM-5 wordt het geclassificeerd onder de somatisch-symptoomstoornissen en verwante stoornissen. Mensen met deze stoornis ervaren een intense angst om ernstig ziek te zijn, ondanks medische geruststelling. Hoewel er overlap is met angststoornissen, ligt de focus meer op een obsessieve preoccupatie met de eigen gezondheid.
Oorzaken en risicofactoren
De oorzaak van een angststoornis is vaak een combinatie van genetische, biologische en omgevingsfactoren. Mogelijke risicofactoren zijn:
- Erfelijkheid: Angststoornissen komen vaker voor in sommige families.
- Stressvolle of traumatische gebeurtenissen, zoals mishandeling, verlies of een ongeval.
- Een onevenwichtige werking van neurotransmitters in de hersenen.
- Opvoeding en sociale invloeden.
Behandeling van angststoornissen
Angststoornissen zijn goed behandelbaar. Afhankelijk van de ernst en het type angststoornis kunnen behandelingen bestaan uit:
- Psychotherapie: Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een effectieve behandelvorm waarbij mensen leren anders om te gaan met angstgedachten en -gedrag.
- Medicatie: Antidepressiva of angstremmers kunnen voorgeschreven worden om de klachten te verminderen.
- Leefstijlaanpassingen: Regelmatige beweging, ontspanningstechnieken en een gezonde levensstijl kunnen bijdragen aan het verminderen van angstklachten.
- Exposuretherapie: Gecontroleerde blootstelling aan angstwekkende situaties om de angstreactie te verminderen.
Conclusie
Er zijn verschillende stoornissen die onder de categorie angststoornissen vallen. Hoewel de symptomen per persoon en stoornis kunnen verschillen, is het belangrijk om tijdig hulp te zoeken als angstklachten het functioneren belemmeren. Met de juiste begeleiding en behandeling kunnen veel mensen hun angststoornis onder controle krijgen en een evenwichtig leven leiden.
